کارگاه جایگاه و اهمیت نماز در اندیشه اسلامی
در راستای ترویج فرهنگ اسلامی و سبک زندگی اسلامی میان نخبگان و مستعدان برتر، کارگاه جایگاه و اهمیت نماز در اندیشه اسلامی با ارائه سرکار خانم دکتر معصومه شیردل، دکترای علوم قرآن و حدیث و مدرس دانشگاه، برگزار شد.
دکتر شیردل کارگاه را با این آیه از قرآن کریم شروع کرد:
« و أقم الصّلوة إنّ الصّلوة تنهْى عن الْفحْشاء و الْمنکر و لذکْر اللّه أکْبر»
اهم سرفصلهای ارائه شده در کارگاه به شرح ذیل بود:
- مفهوم شناسی « نماز»
- جایگاه و اهمیت نماز در قرآن
- جایگاه و اهمیت نماز در روایات اسلامی
- منابع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر
- بخشی از بیانات مقام معظم رهبری (دام ظله) در اجلاس سراسری نماز
شیردل به بررسی هریک از موارد فوق پرداخت و گفت:
نماز در متون دینی (قرآن و روایات) با واژه « صلاة» آمده است که (بنابه دیدگاه علامه طباطبایی ره) در اصل، به معنای توجه و انعطاف است. پس عبادت مخصوصی که مسلمانان با آن کیفیت خاص انجام میدهند (یعنی نماز) نیز یکی از مصادیق توجه و انعطاف به خداوند است.
برخی معتقدند « صلاة» در لغت، به معنای دعا و ثناء بوده که در فرهنگ اسلام و قرآن، به معنای نماز به کار رفته است.
در اصطلاح فقهی، نماز عملی عبادی است که دارای ارکان و شرایط خاص است و انجام آن روزی ۵بار بر شخص مکلف واجب است. اما حقیقت نماز، آن رابطه قلبی و عملی با خداست ومعجونی است از تمام حرکاتی که برای انسان وجود دارد؛ یعنی انسان در تمام حالات در یاد او فرو میرود، تمام اعضای او رنگ ایمان پیدا کند.
وی ادامه داد: در قرآن کریم مسئله نماز درکنار توحید، نبوت و معاد آمده است. ما اصطلاحاً نماز را جزء فروع دین حساب میکنیم اما بر اساس فرهنگ قرآن، نماز در کنار ایمان به خدا، ایمان به کتابهای آسمانی، ایمان به قیامت، ایمان به پیامبران آمده، یک مسئله بسیار مهم و از ارکان اصلی دین اسلام محسوب میشود.
شیردل گفت: نماز، شاخص قبولی اعمال و و وسیله سنجش است همانطور که روایات بسیاری این موضوع خاطرنشان شده است: امام صادق (ع) فرموده اند: « اول ما یحاسب به الْعبْد علی الصّلاه. فإذا قبلتْ قبل منْه سائر عمله و إذا ردّتْ علیْه ردّ علیْه سائر عمله؛ اولین عملی که در قیامت مورد محاسبه قرار میگیرد، نماز است؛ اگر نماز قبول شود، سایر اعمال قبول میشود و اگر رد شود، سایر اعمال نیز رد خواهد شد» .
در پایان نیز به بررسی برخی از بیانات مقام معظم رهبری پرداخته شد: کیفیت یافتن نماز بدین معناست که نماز با حال و حضور ادا شود؛ نمازگزار به نماز به چشم « میعاد ملاقات با خدا» بنگرد و در آن، با خدای خود سخن بگوید و خود را در حضور او ببیند؛ نماز را تا میتواند در مسجد و تا میتواند به جماعت بگزارد.
درپایان جلسه پرسش و پاسخ نیز برگزار شد.